Bakan Şimşek’ten Vergi ve Harç Mesajı!

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, "Vergi ve harçlardaki güncellemenin, yeniden değerleme oranı yerine enflasyon hedeflerini dikkate alarak bütçe imkanları doğrultusunda daha düşük oranda yapılması gündemimizdedir" dedi.

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu, Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın '2026 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi' ile '2024 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanun Teklifi'ni görüşmek üzere AK Parti Samsun Milletvekili Mehmet Muş başkanlığında toplandı. CHP Uşak Milletvekili Ali Karaoba, toplantıya, üzerine madeni 10 avro ve onun karşılığı 485 tane 1 lirayı yapıştırdığı panoyla katıldı. Karaoba, "Bu panoyu oğlumla birlikte hazırladık. Halkımız daha iyi anlayacak. Avrupalı genç bu para için 45 dakika çalışıyor, bizim gençlerimiz 4,5-5 saat çalışıyor. Emekliye her gün bu kadar veriyorsunuz" ifadelerini kullandı.   'KÜRESEL DEZENFLASYON SÜRECİ DEVAM EDİYOR'   Ardından Bakan Şimşek, bütçe teklifiyle ilgili sunum yaptı. Şimşek, belirsizlikler, artan korumacılık ve jeopolitik gerginliklere rağmen küresel ekonominin dirençli ve ılımlı görünümünü koruduğunu belirterek, "Küresel ekonomideki yapısal sorunlarla birlikte tarihsel olarak en yüksek seviyelerde seyreden belirsizlikler, yatırım ve ticaret için zorlu bir ortam oluştururken büyümeyi sınırlıyor. Küresel büyümenin; 2025 ve 2026 yıllarında uzun dönem ortalamasının altında kalsa da yüzde 3'ün üzerinde gerçekleşmesi öngörülüyor. Nisan ayında açıklanan tarifelerin, küresel ticareti beklenenden daha az etkileyeceği tahmin ediliyor. 2025 yılında küresel ticaret hacminin yüzde 3,6, 2026’da ise yüzde 2,3 artması bekleniyor. 2024 yılında yüzde 2,1 büyüyen ticaret ortaklarımızın, 2025 ve 2026 yıllarında sırasıyla yüzde 2,2 ve yüzde 2,3 büyüyeceği tahmin edilmektedir. Diğer yandan, küresel dezenflasyon süreci devam ediyor. ABD Merkez Bankası ve Avrupa Merkez Bankası başta olmak üzere geçen yıl başlayan politika faiz indirimleri bu yıl da devam etti" dedi.   'ULUSLARARASI STANDARTLARA GÖRE REZERV YETERLİLİĞİNİ SAĞLADIK'   Küresel emtia fiyatlarının ılımlı bir seyirde devam ettiğini kaydeden Şimşek, küresel konjonktürün Türkiye için daha olumlu seyretmesini beklediklerini söyledi. 2 yıldır uygulanan ekonomi programı sayesinde önemli kazanımlar elde ettiklerini kaydeden Bakan Şimşek, "Programımızın öncelikli hedeflerinden olan makro finansal istikrarın güçlendirilmesi ve şoklara karşı dayanıklılığımızın artırılmasında önemli mesafe aldık. Uluslararası standartlara göre rezerv yeterliliğini sağladık. 2023 yılı Mayıs ayına göre brüt rezervlerimiz 87 milyar dolar, swap hariç net rezervler 112,6 milyar dolar arttı. Koşullu yükümlülükleri azalttık. Kur Korumalı Mevduat’tan çıkışı başarıyla yönetiyoruz. 24 Ekim 2025 itibarıyla 171 milyar liraya gerileyen bakiyenin yıl sonunda 5 milyar liranın altına inmesini bekliyoruz. Türk lirası varlıklara duyulan güvenin artmasıyla TL’nin toplam mevduat içindeki payı yüzde 59,8’e ulaştı" değerlendirmesinde bulundu.   'BÜYÜME POLİTİKASININ DEZENFLASYONU DESTEKLEMESİNİ ÖNGÖRÜYORUZ'   Bakan Şimşek, reel sektör ve bankaların finansal koşullara erişiminin arttığını ve finansal istikrarın sağlanmasıyla birlikte risk algısının da iyileşmesiyle kamu ile özel sektörün borçlanma maliyetlerinin azaldığını söyledi. Dezenflasyon sürecinin devam ettiğini aktaran Bakan Şimşek, "Yıllık enflasyon, geçen yılın aynı ayına göre 15,7 puan azalarak yüzde 32,9’a geriledi. Önümüzdeki dönemde sıkı para politikası, destekleyici maliye politikası, bütçe imkanları dahilinde yönetilen ve yönlendirilen fiyatların hedeflerle uyumlu belirlenmesi ve başta sosyal konut olmak üzere arz yönlü tedbirler ile dezenflasyon sürecinin devam edeceğini öngörüyoruz. Ayrıca vergi ve harçlardaki güncellemenin, yeniden değerleme oranı yerine enflasyon hedeflerini dikkate alarak bütçe imkanları doğrultusunda daha düşük oranda yapılması da gündemimizdedir. Fiyat istikrarının tesisine yönelik politikalarımızı eşgüdüm içinde ve kararlılıkla uygulamaya devam ediyoruz. Biliyoruz ki fiyat istikrarı; sürdürülebilir, yüksek ve kapsayıcı büyüme ile kalıcı refah artışı ve daha adil gelir dağılımının ön koşuludur. Ekonomik aktivitedeki ılımlı seyir sürüyor. 2025’te de 2024 yılına benzer ılımlı bir büyüme bekliyoruz. OVP döneminde büyüme patikasının dezenflasyonu desteklemesini öngörüyoruz. İstihdam, program döneminde 1,1 milyon kişi arttı. İş gücüne katılımdaki zayıf seyrin de etkisiyle işsizlik oranı tek haneli seviyesini korudu" diye konuştu.   'VATANDAŞLARIMIZIN VERGİ YÜKÜNÜ ÖNEMLİ ÖLÇÜDE UZATTIK'   Kamuda Tasarruf ve Verimlilik paketiyle harcama disiplininin güçlendiğini ve bu kapsamda 257 kamu idaresinin takip edilerek 1958 denetim gerçekleştirdiklerini vurgulayan Bakan Şimşek, "Genelge kapsamındaki harcamaların bütçe içindeki payı uzun dönem ortalaması olan yüzde 4,6 seviyesinden yüzde 3,1’e geriledi. Kamu idarelerinin harcamalarını anlık olarak izlemek ve erken uyarı sistemiyle hatalı uygulamaları önlenmek için Yapay Zeka Destekli Muhasebe ve İleri Analitik Projesi'ni hayata geçirdik. Ayrıca e-Tedarik ve Varlık Yönetimi Projesi’ni uygulamaya aldık. Kamu maliyesine ilişkin ise üç alanda reform taslağımızı hazırladık. Kamu İhale Reformu, KİT Yönetişim Reformu ile mahalli idarelerin mevcut mali kurallarının daha işlevsel olmasını sağlayacak reform önerilerimizin Yüce Meclisimize sunulmasını bekliyoruz. Gelir politikamızı vergide adalet, vergilemede etkinlik ve kayıt dışılıkla mücadele eksenlerinde oluşturduk. Vergide adaleti güçlendirmek için son yıllarda yaptığımız birçok düzenleme ile sabit gelirli vatandaşlarımızın vergi yükünü önemli ölçüde azalttık" ifadelerini kullandı.   'BU YIL 473 BİN MÜKELLEF İLK KEZ BEYANNAME VERDİ'   Bakan Şimşek, Türkiye'nin OECD ülkeleri arasında en düşük vergi yüküne sahip 5'inci ülke olduğunu dile getirerek, "Mükellef haklarının korunması amacıyla vergi incelemelerinde uyulacak denetim standartlarına ilişkin çalışmamızı tamamladık, önümüzdeki günlerde yayımlayacağız. Saha denetimlerimiz aralıksız sürüyor. Belge düzeni ve KDV oranlarının kontrolü için 2024 yılında 1 milyon 125 bin, 2025’in ilk 9 ayında 1 milyon 110 bin saha denetimi gerçekleştirdik. 2024 yılında yasalaşan hasılat tespiti uygulamasını bu yıl fiilen hayata geçirdik. Bu kapsamda yılın ilk 9 ayında 253 bin denetim yaptık. Kayıt dışı ile mücadelemiz sonuç veriyor. Beyanname sayılarında ve beyan edilen gelirlerde önemli artışlar sağladık. 2024 yılına ait kira, ücret, menkul sermaye iradı ile diğer kazanç ve iratlara ilişkin beyanname sayısı yüzde 24 artışla 2 milyon 248 bin oldu. Hesaplanan vergi 2 katına çıktı. Bu yıl 473 bin mükellef ilk kez beyanname verdi. Ticari, zirai ve serbest meslek kazancı gelir vergisi mükelleflerinin beyanname sayısı 2,7 milyonu aştı ve beyan edilen vergi tutarı yüzde 90 artışla 143,7 milyar liraya ulaştı. Sonuç olarak 2022 yılında 3,8 milyon ve 2023 yılında 4,4 milyon olan gelir vergisi beyanname sayısı, 2024 yılında 5 milyona ulaştı" dedi.   Bakan Şimşek ayrıca bakanlık ve ona bağlı kuruluşların 2026 yılı bütçe teklifinin faiz hariç 6,1 trilyon lira olduğunu dile getirdi.  'DEPREM BÖLGESİNE BÜTÇEDEN 3,6 TRİLYON LİRA HARCAMA YAPILDI'   Açıklamalarının ardından Bakan Şimşek, milletvekillerinin sorularını yanıtladı. Deprem bölgesi ile ilgili soruları yanıtlayan Bakan Şimşek, "Bizim için deprem bölgesinin ihyası en büyük öncelik. 2025 fiyatlarıyla 3,6 trilyon lira bugüne kadar bütçeden tahakkuk bazlı bir harcama söz konusu. Döviz bazında bu rakam 90 milyar doların üzerinde. Dolayısıyla, dünyanın hangi ülkesi olursa olsun hakikaten bu kadar büyük bir felaketin üstesinden makro ekonomik dengesizlikleri yöneterek çıkması kolay değil. Birçok konu tabii ki ilişkili ama şunu söyleyeyim: Kahramanmaraş merkezli deprem afetinin hemen ardından deprem bölgesinde vergi ve maliye boyutuyla her türlü kolaylığı sağladık. Her türlü vergisel tedbiri hayata geçirdik. Mücbir sebep haline ilişkin yasa geçen sene biliyorsunuz değiştirildi ve uzatıldı. Biz uzatma imkanlarının tümünü kullandık, dolayısıyla 30 Kasım’da sona erecek mücbir sebep halinin tekrar uzatılması için mutlaka bir yasal düzenleme gerekecek. Ama şunun altını çizmek istiyorum: Birincisi, depremden etkilenenler etkilendiklerini eğer kanıtlarlarsa mücbir hali sona erse dahi mücbir halden yararlanacaklar. İkinci konu, teminat konusunda bir kolaylığa gittik, 250 bin liraya kadar teminat şartını kaldırdık. Oradaki idarelerimize gerçekten samimi bir şekilde yükümlülüklerini yerine getirmek isteyenlere teminat konusunda, 'Kolaylık sağlayın' dedik. Dolayısıyla, o anlamda bir tereddüt oluşmasın, biz deprem bölgesinin ihyası için kaynak aktarmaya devam edeceğiz" ifadelerini kullandı. Bakan Şimşek ayrıca deprem bölgesinde vergi silme işlemlerinin yapılmadığını ancak faizlerin silindiğini ve taksitlendirme işlemlerinin yapıldığını ekledi.   'PROGRAM ÇALIŞIYOR'   Tekstil, mobilya, deri, konfeksiyon, ayakkabı sektörleri başta olmak üzere emek yoğun sektörlerde birtakım sıkıntıların yaşandığının farkında olduklarını kaydeden Bakan Şimşek, KOSGEB üzerinden çalışan başına aylık 2 bin 500 lira destek sunduklarını hatırlattı. Bakan Şimşek, ekonomi programı ile ilgili ise "Programa ilişkin de bir sürü değerlendirme yapıldı, saygı duyuyoruz. Farklı tabii ki görüşler var ama şunu net olarak ifade edeyim: 2023 Haziran ayında Maliye Bakanlığını devir teslim töreninden sonra yukarı çıktığımda bana Maliye Bakanlığının 26 Mayıs tarihli bir brifing dokümanı sunuldu. Tabii, depreme ilişkin analizler var, seçim döneminde alınan kararların etkilerinin analizleri var. Bu resmi Maliye Bakanlığının dokümanında, 'Bütçe açığı, tedbir alınmazsa milli gelire oran olarak yüzde 9,8 olacak' öngörüsü vardı. Cari açık o dönemde, o günkü rakamlarla milli gelire oran olarak yüzde 5-5,5 civarıydı. Tabii, programın çalışıp çalışmadığı hususu şöyle: Biz, bir taraftan 90 milyar dolarlık bir deprem harcaması yaparken bir taraftan da bütçe açıklarını düşürmüşüz. Bütçe açık hedeflerini önemli ölçüde geçen sene tutturduk, 2023'te tutturduk, 2024'te tutturduk. 2025'te büyüme bizim öngördüğümüz düzeyde gerçekleşmedi. Doğru, olabiliyor bu tür şeyler çünkü bu sene birçok olay yaşandı. Kuraklığın, donun etkisiyle tarımda küçülme var. İçeride, dışarıda birçok gelişme oldu, bölgemizde savaş oldu. Şimdi, ona rağmen, bakın, bütçe açığı yüzde 5,1'den geçen sene 4,7'ye, bu sene de büyük ihtimalle yüzde 3,5 yüzde 3,6 civarında gerçekleşecek. Dolayısıyla bütçe açığı düşüyor, bu anlamda program çalışıyor" diye konuştu.   'FAİZ HARCAMALARININ MİLLİ GELİRE ORANI 2027 YILINDAN İTİBAREN AŞAĞI YÖNLÜ OLACAK'   Bakan Şimşek, Türkiye'nin kamu borcunun mili gelire oranının yüzde 24-25 bandında olduğunu belirtti ve gelişmiş ülkelerde oranın yüzde 74 civarı olduğunu söyledi. 2023-2024 yıllarında deprem harcamaları nedeniyle ciddi faiz dışı açık verildiğini vurgulayan Bakan Şimşek, "Bu borçlanmanın etkileri yeni yeni çıkıyor. Faiz harcamaların milli gelire oranı bu sene yüzde 3,3 olacak. Son yirmi küsur yılın ortalaması yüzde 4'ün üzerinde yani rakam vermek için söylüyorum: 2002 yılında yüzde 14,3'tü, milli gelire oran olarak, bütçenin yüzde 43'üydü, vergi gelirlerinin yüzde 86'sıydı. Bugün bu oranlar tabii ki geçici olarak bir yükseliş trendinde ama konuşmamda da söyledim, faiz giderlerinin milli gelire oranı 2027'den itibaren özellikle faiz dışı fazlaya geçerek aşağı yönlü bir trende girecek" dedi.   'ENFLASYON HEDEFLERİNDE BİR MİKTAR SAPMA VAR'   Cari açık sorununun kökten çözülemeyeceğini ancak yönetilebilir seviyede olduğunu aktaran Bakan Şimşek, enflasyon sürecinin meşakkatli ve zorlu bir süreç olduğunu ifade etti. Bakan Şimşek, "Enflasyon 2022'nin ekim ayında yüzde 85'e çıkmış, yıl sonu 64. Mayıs ayında 40 civarına kadar düşmüştü ama nasıl düşmüştü? Doğalgaz işte belli ölçüde bedavaydı. Dolayısıyla şunu anlatmaya çalışıyorum. 'Eğer biz bu programı uygulamasaydık enflasyon ne olurdu?' sorusunu sormak bile istemiyorum ama şu bir gerçek: 2022 yılı sonunda enflasyon 64'ten bu sene sonuçta program sayesinde 32-33 civarına indi. Daha da inmesi için şartlar şu anda yerinde ve inecek. Tabii ki biz hedeflerimizde hep iddialı olduk, iddialı olmak da yanlış değil, iddialı olacaksınız tabii. Enflasyon hedeflerinde bir miktar sapma var, geçen sene 2-3 puanlık bir sapma vardı. Sonuçta, enflasyon hedefini tutturmakla mükellefiz ama yaklaşmak önemlidir. Dolayısıyla ben inanıyorum ki enflasyondaki düşüş devam edecek. Yani eğer KKM gibi bir yükümlülük olmasaydı, 2003'te, 2004'te bir deprem yükü yok, 99 depremi var tabii ama bu boyutlarda değil; o dönemde büyük bir faiz dışı fazla var, şu anda faiz dışı açık veriyoruz. Dolayısıyla bütün bu hususlar bugün ile o günü karşılaştırmayı zorlaştırıyor, onu görmemiz lazım ama şu anda dezenflasyon devam ediyor, mali disiplini tesis ettik, sürdürülebilir cari denge var, KKM'den çıkışı tamamlıyoruz ve dayanıklılığımız şoklara karşı artmış" değerlendirmesinde bulundu.   'KAMU HİZMETİ YAPMAK İÇİN BURADAYIM'   Komisyonda Bakan Şimşek, muhalefet milletvekillerinin sözünü kesmesini eleştirerek, "Ben bu ülkede kamu hizmeti yapmak için buradayım ve bu konuda da samimiyim. Eleştirin beni, saygı duyarım size ama yapmadığım şeyleri söylerseniz üzülürüm. Şimdi, bak, az önce ben buradaydım, sabahtan beri beraberiz, on saat oldu. Bir gazeteci arkadaşımız, 'Mehmet Şimşek ağır hasta, Londra'da tedavi görmek için.' Buyurun, hadi, buyurun bakın. Şunu anlatmaya çalışıyorum: değerli kardeşlerimden bazıları dedi ki, 'Sen demişsin ki ücretler enflasyona sebep oluyor.' Ya, ben öyle bir şey söylemedim. Ben söylediğim bağlamı çok iyi hatırlıyorum. Bütçe açığı enflasyonisttir. Lütfen, aranızda ekonomistler var. Bütçe açığını artırdığınız zaman enflasyonist mi değil mi? Benim kastım o, çok net. Onun için birbirimize yani. Şimdi dediler ki, 'Yüksek alkollü içkilerde ÖTV, viskide yok, işte şeyde var.' Yok, arkadaşlar bakın, 'Rakıdan yüksek vergi alınıyor, viskiden alınmıyor.' Yüksek alkollü içkilerde ÖTV" derken CHP'li milletvekilleri araya girdi ve komisyonda 'Alkol' tartışması yaşandı.   'CUMHURBAŞKANIMIZ PROGRAMI GÜÇLÜ BİR ŞEKİLDE DESTEKLEDİ'   Bakan Şimşek, Türkiye'de hayat pahalılığı probleminin olduğunu ancak çözmek için samimi çaba sarf ettiklerini dile getirdi. Bakan Şimşek, görevinden affının istenip istenmeyeceğine dair, "Bugüne kadar ben hiçbir şekilde ülkeme hizmet dışında, bu zor dönemde elimden geldiğince bir kamu hizmeti, bir mecburi askerlik hizmeti perspektifi dışında hiçbir mülahazam olmamıştır. Ben, şunu da açık söyleyeyim: Sayın Cumhurbaşkanımız bugüne kadar, bu programın eksiklikleri var, eleştirirsiniz ama programın uygulanmasında da bize gerçekten Cumhurbaşkanımız, seçilmiş bir insan, yetki kendisinde, bize izin vermezse biz bu programı uygulayabilir miyiz? Tabii ki Cumhurbaşkanımız bu programı çok güçlü bir şekilde destekledi ve eğer bugün bir miktar belli alanlarda dengesizliklerin giderilmesinde ilerleme varsa bu, büyük oranda siyasi sahiplenmeyle ilişkilidir" ifadelerini kullandı.   BÜTÇE KABUL EDİLDİ   Bakan Şimşek'in yanıtlarının ardından Komisyon Başkanı Mehmet Muş, Hazine ve Maliye Bakanlığı ile ona bağlı kuruluşların 2026 yılı bütçe teklifini oylamaya sundu. AK Parti ve MHP'lilerin oylamalarıyla bütçe kabul edildi ve Başkan Muş, birleşimi 7 Kasım Cuma günü toplanmak üzere kapattı. (DHA)